آیا می‌دانستید التهاب مزمن روده می‌تواند سال‌ها پنهان بماند و به آرامی به دستگاه گوارش شما آسیب برساند؟ امروزه با پیشرفت علم پزشکی، آزمایش ساده‌ای به نام “لاکتوفرین مدفوع” این امکان را فراهم کرده که بتوان التهاب روده را بدون نیاز به روش‌های تهاجمی مانند کولونوسکوپی تشخیص داد.
لاکتوفرین چیست و چرا مهم است؟
لاکتوفرین پروتئینی است که توسط گلبول‌های سفید خون تولید می‌شود. وقتی روده دچار التهاب می‌شود، مقدار این پروتئین در مدفوع افزایش می‌یابد. این آزمایش به خصوص برای تشخیص دو بیماری مهم کاربرد دارد:
۱. بیماری کرون
۲. کولیت اولسراتیو
چه زمانی باید این آزمایش را انجام داد؟
اگر هر یک از علائم زیر را دارید، پزشک ممکن است آزمایش لاکتوفرین را توصیه کند:
– اسهال مزمن (بیش از ۴ هفته)
– دردهای شکمی مکرر
– کاهش وزن بدون دلیل
– خستگی مداوم
مزایای منحصر به فرد این آزمایش
۱.ساده و غیرتهاجمی: برخلاف کولونوسکوپی که نیاز به آمادگی خاص دارد، این آزمایش فقط نیاز به نمونه مدفوع دارد.
۲. دقت بالا: مطالعات نشان داده‌اند دقت تشخیصی آن بیش از ۸۰% است.
۳. کمک به تشخیص افتراقی: کمک می‌کند بین بیماری‌های التهابی روده (IBD) و سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) تمایز قائل شویم.
۴. مناسب برای همه سنین: حتی کودکان و زنان باردار هم می‌توانند این آزمایش را انجام دهند.
نحوه انجام آزمایش
این آزمایش بسیار ساده است:
۱. پزشک یک ظرف مخصوص نمونه‌گیری تجویز می‌کند.
۲. نمونه مدفوع در این ظرف جمع‌آوری می‌شود.
۳. نمونه به آزمایشگاه ارسال و نتیجه معمولاً طی ۲-۳ روز آماده می‌شود.
نکات مهم قبل از آزمایش:
– نیازی به ناشتا بودن نیست.
– اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید، پزشک را مطلع کنید.
– نمونه نباید با ادرار یا آب مخلوط شود.
تفسیر نتایج
نتایج این آزمایش به صورت عددی گزارش می‌شود:
– **کمتر از ۷.۲۵ μg/g**: طبیعی (التهابی وجود ندارد)
– **بین ۷.۲۵ تا ۲۰۰ μg/g**: التهاب خفیف تا متوسط
– **بالای ۲۰۰ μg/g**: التهاب شدید
البته این اعداد ممکن است در آزمایشگاه‌های مختلف کمی متفاوت باشد.
چه بیماری‌هایی با این آزمایش تشخیص داده می‌شوند؟
۱. بیماری‌های التهابی روده (IBD): شامل کولیت اولسراتیو و بیماری کرون
۲. عفونت‌های روده: مانند عفونت با باکتری کلستریدیوم دیفیسیل
۳. عدم تحمل غذایی: در برخی موارد حساسیت به گلوتن یا لاکتوز
۴. پولیپ‌ها یا تومورهای روده: در موارد پیشرفته
درمان
اگر جواب آزمایش شما مثبت باشد، پزشک ممکن است این اقدامات را توصیه کند:
۱. درمان دارویی: داروهای ضدالتهاب مانند مزالازین یا کورتون‌ها
۲. تغییر رژیم غذایی: کاهش مصرف فیبر در مرحله حاد بیماری
۳. مکمل‌ها: مانند پروبیوتیک‌ها
۴. پیگیری منظم: تکرار آزمایش برای بررسی پاسخ به درمان
پیشگیری از التهاب روده
اگرچه برخی عوامل مانند ژنتیک قابل تغییر نیستند، اما می‌توان با این روش‌ها خطر التهاب روده را کاهش داد:
– مدیریت استرس
– ترک سیگار
– ورزش منظم
– مصرف میوه و سبزیجات تازه
– اجتناب از مصرف خودسرانه مسکن‌ها
سوالات متداول
این آزمایش برای کودکان مناسب است؟
بله، این آزمایش به خصوص برای کودکان که انجام کولونوسکوپی برایشان دشوار است، بسیار مناسب می‌باشد.
آیا داروها بر نتیجه آزمایش تاثیر می‌گذارند؟
برخی داروها مانند NSAIDها (مثل ایبوپروفن) ممکن است نتیجه را تحت تاثیر قرار دهند.
تفاوت این آزمایش با آزمایش خون چیست؟
آزمایش‌های خون مانند CRP التهاب عمومی بدن را نشان می‌دهند، اما لاکتوفرین مخصوص التهاب روده است.
جمع‌بندی
آزمایش لاکتوفرین مدفوع یک روش ساده، دقیق و غیرتهاجمی برای تشخیص التهاب روده است. اگر علائم گوارشی مزمن دارید یا در خانواده‌تان سابقه بیماری‌های التهابی روده وجود دارد، با پزشک خود درباره انجام این آزمایش مشورت کنید.
به یاد داشته باشیم که تشخیص زودهنگام التهاب روده می‌تواند از عوارض جدی مانند تنگی روده، فیستول یا حتی سرطان کولون پیشگیری کند.
منبع: testing.com