بارداری مولار یا به اصطلاح بچه خوره یک اختلال نادر است که در آن سلول‌های تروفوبلاستیک به طور غیرطبیعی رشد می‌کنند و منجر به تشکیل بافتی می‌شوند که معمولاً به جفت تبدیل می‌شود. این بیماری شامل دو نوع اصلی است: بارداری مولار کامل و بارداری مولار جزئی.
اگرچه بارداری‌مولار ممکن است در ابتدا علائم مشابه بارداری طبیعی داشته باشد، اما این وضعیت نیاز به تشخیص و درمان فوری دارد تا از عوارض جدی پیشگیری شود.
علائم بارداری مولار
بارداری‌مولار می‌تواند در مراحل ابتدایی بارداری علائمی شبیه به بارداری طبیعی داشته باشد. با این حال، برخی از علائم شایع‌تر که نشان‌دهنده بارداری‌مولار هستند عبارتند از:
- خونریزی واژینال: خونریزی قهوه‌ای تیره تا قرمز روشن معمولاً در سه ماهه اول بارداری مشاهده می‌شود.
- تهوع و استفراغ شدید: که فراتر از حالت تهوع معمولی بارداری است.
- عبور کیست‌های شبیه به انگور از واژن.
- فشار یا درد لگنی: که معمولاً با رشد غیرطبیعی جفت مرتبط است.
اگر حاملگی مولار در سه ماهه اول شناسایی نشود، علائم ممکن است شامل بزرگ شدن سریع رحم، پره‌اکلامپسی، و فعالیت بیش از حد غده تیروئید (هیپرتیروئیدیسم) باشد.
علل بارداری مولار
حاملگی مولار زمانی رخ می‌دهد که یک تخمک به‌طور غیرطبیعی لقاح می‌یابد. در بارداری مولار کامل، یکی یا دو اسپرم یک تخمک را لقاح می‌دهند، در حالی که کروموزوم‌های تخمک مادر یا وجود ندارند یا عملکرد درستی ندارند. در حاملگی مولار جزئی، جنین دارای ۶۹ کروموزوم به جای ۴۶ کروموزوم است که این معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که دو اسپرم یک تخمک را لقاح دهند.
عوامل خطر بارداری مولار
برخی از عواملی که می‌توانند خطر ابتلا به حاملگی مولار را افزایش دهند عبارتند از:
- بارداری مولی قبلی: احتمال حاملگی‌مولار در زنانی که قبلاً این بارداری را داشته‌اند بیشتر است.
- سن مادر: بارداری مولار بیشتر در زنان بالای ۴۳ سال یا زیر ۱۵ سال شایع است.
عوارض ناشی از بارداری مولار
یکی از عوارض جدی که می‌تواند پس از این بارداری رخ دهد، نئوپلازی تروفوبلاستیک بارداری مداوم (GTN) است. در این وضعیت، بافت مولی به رشد خود ادامه می‌دهد و ممکن است به لایه میانه دیواره رحم نفوذ کند و باعث خونریزی شود. در برخی از موارد، این بافت می‌تواند به سرطان بدخیم به نام کوریوکارسینوم تبدیل شود که به سایر ارگان‌ها گسترش می‌یابد.
درمان بارداری مولار
برای جلوگیری از عوارض جدی، باید بافت آسیب‌دیده جفت برداشته شود. درمان‌های معمول برای حاملگی مولار عبارتند از:
- دیلاتاسیون و کورتاژ (D&C): این روش برای حذف بافت مولی از رحم استفاده می‌شود.
- برداشتن رحم: در موارد نادر، اگر خطر نئوپلازی تروفوبلاستیک بارداری افزایش یابد و فرد تمایلی به بارداری‌های آینده نداشته باشد، ممکن است لازم باشد رحم برداشته شود.
- نظارت بر سطح HCG: پس از برداشتن بافت مولی، پزشک سطح هورمون HCG را اندازه‌گیری می‌کند تا مطمئن شود که هیچ بافت مولی باقی نمانده است.
پیشگیری از بارداری مولار
اگر بارداری‌مولار قبلاً رخ داده باشد، بهتر است پیش از تلاش برای بارداری دوباره با پزشک مشورت کنید. معمولاً توصیه می‌شود که بین ۶ ماه تا یک سال پس از درمان، از بارداری خودداری کنید. همچنین، پزشک ممکن است در بارداری‌های آینده سونوگرافی‌های اولیه انجام دهد تا وضعیت جنین و رحم را بررسی کند.
تشخیص بارداری مولار
تشخیص بارداری مولار معمولاً با استفاده از آزمایش خون و سونوگرافی انجام می‌شود. در سونوگرافی، معمولاً ویژگی‌هایی مانند عدم وجود جنین، عدم وجود مایع آمنیوتیک، و جفت کیستیک ضخیم را نشان می‌دهد. در حاملگی مولار جزئی، ممکن است جنین کوچکتر از حد انتظار و مایع آمنیوتیک کم باشد.
نتیجه‌گیری
بارداری‌مولار یک اختلال نادر است که می‌تواند عواقب جدی به همراه داشته باشد، اما با تشخیص سریع و درمان مناسب، امکان مدیریت این بیماری وجود دارد. رعایت مراقبت‌های پزشکی و نظارت دقیق پس از درمان می‌تواند از بروز عوارض بیشتر جلوگیری کند و سلامت فرد را تضمین کند. در صورت بروز علائم مشکوک، بهتر است هر چه سریع‌تر با پزشک متخصص مشورت کنید.
منبع: