سنگ‌های کیسه صفرا توده‌های سخت و بلورین هستند که در داخل کیسه صفرا شکل می‌گیرند. این ارگان کوچک که در زیر کبد قرار دارد، به هضم غذا کمک کرده و مواد شیمیایی از جمله صفرا را برای تجزیه چربی‌ها ذخیره می‌کند. این مقاله به بررسی علائم، علل، و درمان‌های موثر برای سنگ‌های کیسه صفرا می‌پردازد.
علائم سنگ کیسه صفرا
در بیشتر موارد، سنگ‌های صفرا هیچ علائمی ایجاد نمی‌کنند و نیازی به درمان ندارند. با این حال، وقتی که مجرای صفراوی مسدود شود، علائمی مانند درد شدید شکم در سمت راست بالای شکم به‌وجود می‌آید که به آن کولیک صفراوی گفته می‌شود. این درد معمولاً با غذاهای چرب مرتبط است و اغلب به مدت ۳۰ دقیقه تا یک ساعت ادامه می‌یابد.
اگر سنگ صفرا باعث التهاب کیسه صفرا شود، این وضعیت به نام کوله‌سیستیت حاد شناخته می‌شود. در این حالت، درد شدید و مداوم به همراه تب وجود دارد. در برخی موارد، سنگ صفرا می‌تواند وارد مجرای صفراوی مشترک شده و باعث زردی شود که با زرد شدن پوست و چشم‌ها همراه است.
علل سنگ کیسه صفرا
سنگ‌های صفرا معمولاً از مواد شیمیایی موجود در صفرا مانند کلسترول یا رنگدانه‌های کبدی تشکیل می‌شوند. عواملی مانند افزایش سن، چاقی، بارداری، و رژیم‌های غذایی خاص می‌توانند خطر ابتلا به سنگ‌های صفرا را افزایش دهند. افراد مبتلا به دیابت، فیبروز کیستی و سیروز کبدی نیز در معرض خطر بالاتری برای این بیماری قرار دارند.
تشخیص سنگ‌های کیسه صفرا
برای تشخیص سنگ‌های صفرا، آزمایش‌های مختلفی انجام می‌شود. آزمایش خون می‌تواند نشان‌دهنده التهاب یا عفونت باشد. آزمایش‌های عملکرد کبد مانند آلکالین فسفاتاز (ALP) و بیلی‌روبین معمولاً نشان‌دهنده وجود مشکلات در مجاری صفراوی است. در کنار این آزمایش‌ها، سونوگرافی می‌تواند سنگ‌های بزرگتر از ۴ میلی‌متر را نشان دهد و برای تشخیص دقیق‌تر از سی‌تی‌اسکن یا ام‌آرآی نیز استفاده می‌شود.
درمان سنگ‌های صفرا
اگر سنگ‌های صفرا باعث درد شوند، درمان معمولاً شامل برداشتن کیسه صفرا است. این عمل جراحی معمولاً با لاپاروسکوپی انجام می‌شود و به بیمار اجازه می‌دهد تا پس از یک شب بستری شدن در بیمارستان، به خانه بازگردد. در برخی موارد که سنگ‌ها در مجرای صفراوی مشترک قرار دارند، از تکنیک ERCP (کلانژیوپانکراتوگرافی رتروگراد اندوسکوپیک) برای برداشتن سنگ‌ها استفاده می‌شود.
سوالات متداول
چه اتفاقی می‌افتد وقتی کیسه صفرا نداشته باشم؟
بعد از برداشتن کیسه صفرا، معمولاً مشکلی پیش نمی‌آید. صفرا به‌طور مداوم به داخل روده‌ها تخلیه می‌شود و به هضم غذا کمک می‌کند. تنها حدود ۱ نفر از ۱۰۰ نفر ممکن است با مشکل اسهال روبرو شوند که به راحتی قابل درمان است.
منبع: