آزمایش لوسین آمینوپپتیداز (Leucine Aminopeptidase – LAP) یک بررسی آنزیمی خون است که میزان فعالیت آنزیم LAP را در پلاسمای خون اندازه‌گیری می‌کند. این آنزیم عمدتاً در کبد، کلیه، جفت، و مسیر صفراوی وجود دارد و در فرآیندهای متابولیسمی و تجزیه پروتئین‌ها نقش دارد. تغییر سطح LAP می‌تواند نشان‌دهنده برخی بیماری‌های کبدی، انسداد مجاری صفراوی یا شرایط خاص در بارداری باشد.
کارکرد آنزیم LAP در بدن
– کمک به تجزیه پروتئین‌ها به واحدهای کوچک‌تر (اسیدهای آمینه)
– مشارکت در بازسازی بافتی و فرآیندهای متابولیکی کبد
– وجود طبیعی در سلول‌های جفت در دوران بارداری
– افزایش فعالیت در پاسخ به آسیب سلولی یا التهابات مزمن
دلایل انجام آزمایش LAP
بررسی بیماری‌های کبدی
– هپاتیت مزمن یا حاد
– سیروز کبدی
– تومورهای کبدی
تشخیص انسداد مجاری صفراوی
– سنگ صفرا، تومور مجاری صفراوی یا سر لوزالمعده
پایش برخی بیماری‌های خونی
– تمایز بین لوسمی میلوئید مزمن (CML) و دیگر اختلالات خونی
پیگیری شرایط بارداری
– بررسی عملکرد جفت و برخی مشکلات مرتبط با فشار خون بالا در بارداری
روش انجام آزمایش
– نمونه‌گیری خون از ورید بازو
– نیازی به ناشتایی معمولاً وجود ندارد مگر در صورت دستور پزشک
– بررسی سطح فعالیت آنزیم با روش‌های بیوشیمیایی در آزمایشگاه
تفسیر نتایج
– افزایش LAP
– انسداد مجاری صفراوی (سنگ، تومور)
– بیماری‌های کبدی پیشرفته
– بارداری (افزایش طبیعی به دلیل فعالیت جفت)
– برخی سرطان‌ها مانند سرطان پانکراس
– کاهش LAP
– معمولاً اهمیت بالینی کمتر دارد ولی می‌تواند در برخی اختلالات متابولیک یا کمبودهای ژنتیکی مشاهده شود
محدودیت‌ها
– افزایش LAP به‌تنهایی تشخیص قطعی ارائه نمی‌دهد و باید در کنار سایر آزمایش‌های کبدی (مانند ALP، AST، ALT، بیلی‌روبین) تفسیر شود.
– برخی داروها می‌توانند نتایج را تغییر دهند (مانند ضدبارداری‌های خوراکی یا داروهای ضدتشنج).
پرسش‌های متداول
۱. آیا آزمایش LAP برای تشخیص سرطان کبد استفاده می‌شود؟
به‌طور مستقیم خیر، اما می‌تواند بخشی از ارزیابی کلی عملکرد کبد و مسیر صفراوی باشد و در کنار تست‌های دیگر به تشخیص کمک کند.
۲. آیا در بارداری افزایش LAP خطرناک است؟
افزایش خفیف تا متوسط در بارداری معمولاً طبیعی است، اما افزایش بسیار زیاد باید تحت بررسی قرار گیرد.
۳. چه زمانی پزشک این آزمایش را تجویز می‌کند؟
وقتی علائم یا آزمایش‌های قبلی نشان‌دهنده مشکل در کبد یا مسیر صفراوی باشد، یا برای افتراق برخی بیماری‌های خونی.
جمع‌بندی
آزمایش لوسین آمینوپپتیداز (LAP) یک تست مفید در ارزیابی عملکرد کبد، انسداد صفراوی و برخی شرایط خاص بارداری و بیماری‌های خونی است. این تست به‌تنهایی قطعی نیست، اما در کنار سایر ارزیابی‌های آزمایشگاهی و تصویربرداری، به درک بهتر وضعیت بیمار کمک می‌کند.
منابع:
– [Mayo Clinic – Liver function tests]
– [LabTestsOnline – Liver enzyme tests]
No.109
۰۴/۰۶
