آزمایش T3 یکی از تست‌های مهم برای بررسی سلامت غده تیروئید است. این آزمایش با اندازه‌گیری سطح هورمون تری‌یدوتیرونین (T3) در خون، می‌تواند در تشخیص اختلالاتی مانند پرکاری یا کم‌کاری تیروئید مؤثر باشد. اگر دچار علائمی مانند کاهش وزن بی‌دلیل، بی‌خوابی، اضطراب یا تپش قلب هستید، ممکن است پزشک این آزمایش را تجویز کند.
عملکرد هورمون T3 در بدن
غده تیروئید که در قسمت جلوی گردن قرار دارد، دو هورمون اصلی به نام‌های T3 و T4 تولید می‌کند. این هورمون‌ها نقش مهمی در تنظیم متابولیسم، دمای بدن، سطح انرژی، خلق‌وخو و رشد کودکان دارند.
هورمون T3 در بدن به دو شکل دیده می‌شود:
-
T3 آزاد (Free T3): فرم فعال هورمون که وارد سلول‌ها شده و عملکرد خود را انجام می‌دهد.
-
T3 متصل (Bound T3): به پروتئین‌های خون متصل است و در این حالت غیرفعال است.
آزمایش T3 ممکن است به صورت T3 کل (Total T3) یا T3 آزاد انجام شود. پزشکان اغلب آزمایش T3 کل را برای ارزیابی دقیق‌تر انتخاب می‌کنند.
آزمایش T3 برای چه شرایطی تجویز می‌شود؟
این تست در شرایط زیر کاربرد دارد:
-
تشخیص پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism)
-
بررسی عملکرد غده هیپوفیز
-
پایش روند درمان در بیماران تیروئیدی
معمولاً این آزمایش همراه با TSH و T4 درخواست می‌شود تا تصویری کامل از عملکرد تیروئید به دست آید.
چه زمانی به آزمایش T3 نیاز دارید؟
در صورت مشاهده علائم زیر، ممکن است نیاز به انجام این آزمایش داشته باشید:
-
اضطراب، بی‌قراری، تحریک‌پذیری
-
کاهش وزن با اشتهای زیاد
-
تعریق بیش‌ازحد یا عدم تحمل گرما
-
تپش قلب یا آریتمی
-
لرزش دست‌ها و ضعف عضلانی
-
اسهال یا افزایش حرکات روده
-
بی‌خوابی و خستگی
همچنین اگر تحت درمان هورمونی هستید یا آزمایش‌های قبلی شما (TSH یا T4) غیرطبیعی بوده‌اند، پزشک ممکن است آزمایش T3 را درخواست کند.
نکته: آزمایش T3 به تنهایی معمولاً برای تشخیص کم‌کاری تیروئید مناسب نیست.
روش انجام آزمایش T3
آزمایش به‌وسیله نمونه‌گیری خون از ورید بازو انجام می‌شود. این کار ساده و سریع است و نیاز به آمادگی خاصی ندارد. با این حال، بعضی داروها یا مکمل‌ها ممکن است در نتیجه تست تأثیر بگذارند، بنابراین پیش از آزمایش با پزشک مشورت کنید.
تفسیر نتایج آزمایش T3
نتایج این آزمایش معمولاً در کنار TSH و T4 بررسی می‌شوند:
-
T3 بالا، TSH پایین، T4 بالا: پرکاری تیروئید ناشی از مشکل در تیروئید
-
T3 بالا، TSH نرمال یا بالا، T4 بالا: پرکاری تیروئید ناشی از اختلال هیپوفیز
-
T3 پایین، TSH بالا، T4 پایین: کم‌کاری تیروئید اولیه
-
T3 پایین، TSH پایین، T4 پایین: کم‌کاری تیروئید ثانویه به دلیل مشکل در هیپوفیز
تفسیر نهایی نیازمند بررسی علائم بالینی توسط پزشک، سابقه پزشکی و سایر تست‌های مکمل است.
جمع‌بندی
آزمایش T3 ابزاری مؤثر برای ارزیابی پرکاری تیروئید و پیگیری درمان است. این آزمایش در کنار TSH و T4، تصویری جامع از وضعیت هورمون‌های تیروئیدی ارائه می‌دهد. در صورت وجود علائم هشداردهنده یا سابقه بیماری تیروئید، حتماً درباره انجام این آزمایش با پزشک مشورت کنید.
منبع:
MedlinePlus – Triiodothyronine (T3) Test
No. 77
۰۴/۰۲