بارداری پس از ۳۵ سالگی در حال افزایش است و به دلایل مختلفی مانند تحصیل، شغل، یا دلایل پزشکی، بسیاری از زنان تصمیم می‌گیرند در سنین بالاتر مادر شوند. این دوره از بارداری در پزشکی با عنوان Advanced Maternal Age (AMA) شناخته می‌شود. اگرچه داشتن بارداری سالم در این سن امکان‌پذیر است، اما برخی ریسک‌ها و نیازها به مراقبت‌های دقیق‌تر پزشکی نیز وجود دارند.
کاهش قدرت باروری با افزایش سن
با ورود به دهه چهارم زندگی، تعداد و کیفیت تخمک‌ها کاهش می‌یابد. این مسئله می‌تواند منجر به افزایش زمان بارداری، نیاز به درمان‌های کمک‌باروری (مانند IVF) و افزایش خطر ناهنجاری‌های ژنتیکی در جنین شود. طبق آمار ACOG، خطر تولد نوزاد مبتلا به سندرم داون در سن ۳۵ سالگی حدود ۱ در ۳۵۰ و در سن ۴۰ سالگی ۱ در ۱۰۰ است.
عوارض پزشکی شایع در بارداری‌های سن بالا
-
دیابت بارداری به دلیل افزایش مقاومت به انسولین
-
پره‌اکلامپسی و فشار خون بالا که سلامت مادر و جنین را تهدید می‌کند
-
زایمان زودرس یا وزن کم نوزاد هنگام تولد
-
افزایش احتمال زایمان سزارین
-
اختلالات جفتی مانند جفت سرراهی یا جداشدگی زودرس جفت
-
در موارد نادر، مرگ داخل رحمی (Stillbirth)
این خطرات به معنای عدم امکان بارداری نیستند، بلکه نشان‌دهنده‌ی نیاز به مراقبت دقیق‌تر و برنامه‌ریزی بهتر هستند.
مراقبت‌های پیش از بارداری: برای بارداری بعد از ۳۵ سالگی
-
کنترل بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، فشار خون، تیروئید
-
ارزیابی ذخیره تخمدانی و سطح هورمون‌های باروری
-
مصرف روزانه اسید فولیک (۴۰۰ تا ۸۰۰ میکروگرم) حداقل یک ماه قبل از بارداری
-
کاهش وزن در صورت چاقی و حفظ وزن سالم
-
ترک سیگار، الکل و مواد مخدر
-
انجام واکسیناسیون‌های ضروری مانند سرخجه، آنفلوآنزا یا هپاتیت در صورت نیاز
مراقبت‌های دوران بارداری بعد از ۳۵ سال
در دوران بارداری نیز باید از غربالگری‌های دقیق و برنامه‌ریزی‌شده بهره برد، از جمله:
-
آزمایش‌های غربالگری کروموزومی مانند NIPT یا تست‌های ترکیبی
-
سونوگرافی آنومالی اسکن در هفته‌های ۱۸ تا ۲۲ بارداری
-
آزمایش GTT (تحمل گلوکز) بین هفته‌های ۲۴ تا ۲۸
-
پایش فشار خون و بررسی پروتئین ادرار برای تشخیص زودهنگام پره‌اکلامپسی
-
در صورت نیاز، انجام تست‌های NST یا BPP در هفته‌های پایانی
سبک زندگی سالم، کلید بارداری ایمن
داشتن تغذیه متعادل حاوی آهن، کلسیم، پروتئین و امگا-۳، انجام ورزش‌های سبک مانند پیاده‌روی یا یوگای بارداری، خواب کافی، مدیریت استرس و ارتباط منظم با پزشک، به طور چشمگیری خطرات را کاهش می‌دهد و به سلامت مادر و جنین کمک می‌کند.
نتیجه‌گیری: آیا بارداری بعد از ۳۵ سال خطرناک است؟
خیر. بارداری در سنین بالا الزماً خطرناک نیست، اما نیازمند مراقبت و پیگیری دقیق‌تری است. با برنامه‌ریزی آگاهانه، مشاوره با متخصصان، غربالگری‌های به‌موقع و پیروی از سبک زندگی سالم، بسیاری از زنان در این سنین بارداری سالم و موفقی را تجربه می‌کنند.
منابع:
Mayo Clinic – Pregnancy after 35
ACOG – Having a Baby After Age 35
No. 127
۰۴/۰۲