پروتئین HER2 (Human Epidermal Growth Factor Receptor 2) نقش مهمی در رشد و تقسیم سلولی دارد. در برخی از انواع سرطانها، بهویژه سرطان پستان و معده، افزایش غیرطبیعی این پروتئین میتواند منجر به رشد سریعتر و تهاجمیتر تومورها شود. تشخیص وضعیت HER2 در این سرطانها اهمیت بالایی دارد، زیرا بر انتخاب روشهای درمانی مؤثر تأثیر میگذارد.
تشخیص وضعیت HER2
برای تعیین وضعیت HER2 در سرطان، از دو آزمایش اصلی استفاده میشود:
-
ایمونوهیستوشیمی (IHC): این روش میزان بیان پروتئین HER2 را در سطح سلولهای سرطانی بررسی میکند.
-
هیبریدسازی فلورسنت در محل (FISH): این آزمایش وجود تکثیر ژن HER2 را بررسی میکند و بهعنوان استاندارد طلایی در تشخیص HER2 مثبت شناخته میشود .
نتایج این آزمایشها به تعیین نوع درمان مناسب کمک میکنند.
درمانهای هدفمند در سرطان پستان HER2 مثبت
در حدود ۲۰٪ از سرطانهای پستان، سلولهای سرطانی دارای مقادیر بالای پروتئین HER2 هستند که به آنها “HER2 مثبت” گفته میشود. این نوع سرطانها معمولاً رشد سریعتری دارند، اما درمانهای هدفمند میتوانند مؤثر واقع شوند.
داروهای هدفمند شامل:
-
ترستوزوماب (Herceptin): یک آنتیبادی مونوکلونال است که به گیرندههای HER2 متصل میشود و سیگنالهای رشد را مسدود میکند.
-
پرتوزوماب (Perjeta): این دارو معمولاً همراه با ترستوزوماب و شیمیدرمانی برای درمان سرطان پستان پروتئین HER2 مثبت استفاده میشود.
-
آدو-ترستوزوماب امتانسین (Kadcyla): ترکیبی از ترستوزوماب و یک داروی شیمیدرمانی است که مستقیماً به سلولهای سرطانی حمله میکند.
-
فام-ترستوزوماب دروکسوکان (Enhertu): یک داروی جدیدتر است که برای درمان سرطان پستان HER2 مثبت مقاوم به درمانهای قبلی مورد استفاده قرار میگیرد.
این درمانها میتوانند بهطور قابلتوجهی زمان پیشرفت بیماری را افزایش دهند و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشند.
درمانهای هدفمند در سرطان معده HER2 مثبت
در حدود ۱۰ تا ۲۰٪ از سرطانهای معده نیز دارای وضعیت HER2 مثبت هستند. در این موارد، درمانهای هدفمند میتوانند مؤثر باشند .
داروهای مورد استفاده:
-
ترستوزوماب (Herceptin): همانند درمان در سرطان پستان، در سرطان معده نیز برای مسدود کردن سیگنالهای رشد سلولی استفاده میشود.
-
فام-ترستوزوماب دروکسوکان (Enhertu): این دارو برای درمان سرطان معده HER2 مثبت مقاوم به درمانهای قبلی مورد استفاده قرار میگیرد .
ترکیب این داروها با شیمیدرمانی میتواند به بهبود نتایج درمانی در بیماران کمک کند.
نکات مهم در درمان سرطانهای HER2 مثبت
-
آزمایش مجدد در صورت عود یا پیشرفت بیماری: وضعیت HER2 ممکن است در طول زمان تغییر کند، بنابراین آزمایش مجدد در صورت لزوم توصیه میشود.
-
پایش عوارض جانبی: برخی از داروهای هدفمند ممکن است عوارض جانبی مانند مشکلات قلبی ایجاد کنند، بنابراین پایش منظم وضعیت قلبی بیماران ضروری است.
-
در نظر گرفتن وضعیت گیرندههای هورمونی: درمانهای هورمونی ممکن است در کنار درمانهای هدفمند برای برخی از بیماران مؤثر باشند.
سؤالات متداول
۱. آیا درمانهای هدفمند برای همه بیماران با سرطان HER2 مثبت مناسب است؟
خیر، انتخاب درمان بستگی به عواملی مانند مرحله بیماری، وضعیت عمومی بیمار و پاسخ به درمانهای قبلی دارد.
۲. آیا درمانهای هدفمند عوارض جانبی دارند؟
بله، ممکن است عوارضی مانند مشکلات قلبی، تهوع و خستگی ایجاد کنند، اما این عوارض معمولاً قابل مدیریت هستند.
۳. آیا درمانهای هدفمند برای سرطان معده نیز مؤثر هستند؟
بله، در مواردی که سرطان معده HER2 مثبت باشد، درمانهای هدفمند میتوانند مؤثر باشند.
۴. آیا وضعیت HER2 در طول زمان تغییر میکند؟
بله، ممکن است وضعیت HER2 در طول زمان تغییر کند، بنابراین آزمایش مجدد در صورت لزوم توصیه میشود.
جمعبندی
تشخیص وضعیت HER2 در سرطانهای پستان و معده برای انتخاب درمان مناسب اهمیت بالایی دارد. درمانهای هدفمند میتوانند بهطور قابلتوجهی نتایج درمانی را بهبود بخشند و کیفیت زندگی بیماران را افزایش دهند. همکاری نزدیک با تیم درمانی و پایش منظم وضعیت بیمار برای دستیابی به بهترین نتایج ضروری است.
منابع:
No. 74
۰۴/۰۲