بیماری التهابی لگن (PID) یکی از عفونت‌های جدی دستگاه تناسلی فوقانی زنان است که در صورت عدم درمان به‌موقع می‌تواند منجر به عوارضی مانند ناباروری، درد مزمن لگن و حاملگی خارج‌رحمی شود. این بیماری اغلب در اثر انتقال باکتری‌های ناشی از عفونت‌های مقاربتی به رحم، لوله‌های فالوپ یا تخمدان‌ها ایجاد می‌شود.
علل اصلی PID
مهم‌ترین عوامل بروز PID عبارت‌اند از:
- عفونت‌های مقاربتی: باکتری‌های کلامیدیا تراکوماتیس و نایسریا گنوره‌آ از شایع‌ترین علل PID هستند.
- انتقال باکتری‌های طبیعی واژن: در برخی موارد، باکتری‌های طبیعی واژن می‌توانند پس از زایمان، سقط جنین یا قرار دادن وسایل داخل رحمی (IUD) به اندام‌های تناسلی فوقانی منتقل شوند و باعث PID شوند.
علائم شایع PID
علائم PID ممکن است خفیف یا شدید باشند و شامل موارد زیر می‌شوند:
- درد در ناحیه پایین شکم یا لگن
- ترشحات غیرطبیعی واژن با بوی نامطبوع
- تب و لرز
- درد هنگام مقاربت یا ادرار
- خونریزی بین قاعدگی‌ها یا پس از رابطه جنسی
در برخی موارد، زنان ممکن است هیچ‌گونه علامتی نداشته باشند و تنها در صورت بروز عوارضی مانند ناباروری متوجه بیماری شوند.
در صورت عدم درمان به‌موقع، PID می‌تواند منجر به عوارض جدی زیر شود:
- ناباروری: حدود ۱۰٪ از زنان مبتلا به PID دچار ناباروری می‌شوند.
- حاملگی خارج‌رحمی: زخم‌های ناشی از PID می‌توانند باعث گیر افتادن تخمک بارور شده در لوله‌های فالوپ شوند.
- درد مزمن لگن: حدود ۲۰٪ از زنان پس از PID دچار درد مزمن لگن می‌شوند.
- آبسه‌های لوله‌ای-تخمدانی: کیسه‌های پر از عفونت که می‌توانند خطرناک باشند.
تشخیص و درمان PID
تشخیص PID معمولاً بر اساس علائم بالینی، معاینه فیزیکی و آزمایش‌های آزمایشگاهی انجام می‌شود. در برخی موارد، تصویربرداری یا لاپاراسکوپی نیز ممکن است لازم باشد.
درمان شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌های مناسب است که باید به‌طور کامل مصرف شوند. در موارد شدید یا در صورت وجود آبسه، ممکن است بستری شدن در بیمارستان یا جراحی لازم باشد.
پیشگیری از PID
برای کاهش خطر ابتلا به PID، اقدامات زیر توصیه می‌شود:
- استفاده از کاندوم: کاهش خطر انتقال عفونت‌های مقاربتی.
- آزمایش منظم برای عفونت‌های مقاربتی: به‌ویژه برای زنان زیر ۲۵ سال یا دارای شرکای جنسی متعدد.
- پرهیز از دوش واژینال: دوش واژینال می‌تواند تعادل باکتریایی طبیعی واژن را بر هم بزند و خطر PID را افزایش دهد.
- مراجعه منظم به پزشک: برای بررسی سلامت دستگاه تناسلی و دریافت مشاوره‌های لازم.
پرسش‌های متداول
آیا PID قابل درمان است؟
بله، با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، عفونت PID قابل درمان است.
آیا PID می‌تواند بدون علائم باشد؟
بله، در برخی موارد، زنان ممکن است بدون علائم واضح به PID مبتلا شوند.
آیا مردان می‌توانند به PID مبتلا شوند؟
خیر، اما مردان می‌توانند ناقل عفونت‌های مقاربتی باشند که منجر به PID در زنان می‌شود.
جمع‌بندی
بیماری التهابی لگن یک عفونت جدی است که می‌تواند تأثیرات بلندمدتی بر سلامت باروری زنان داشته باشد. با آگاهی از علل، علائم و راهکارهای پیشگیری، می‌توان از بروز این بیماری جلوگیری کرد یا آن را در مراحل اولیه شناسایی و درمان نمود.
منابع:
Mayo Clinic: Pelvic inflammatory disease (PID) – Symptoms & causesMayo Clinic
MedlinePlus: Pelvic Inflammatory Disease | PID
CDC: Pelvic Inflammatory Disease (PID) – STI Treatment Guidelines
No. 4
۰۴/۰۳