ایمونوگلوبولین G یا IgG پر‌فراوان‌ترین نوع آنتی‌بادی در بدن انسان است که نقش کلیدی در دفاع در برابر عفونت‌ها ایفا می‌کند. این آنتی‌بادی‌ها بخشی مهم از پاسخ ایمنی تطبیقی هستند و پس از مواجهه با عوامل بیماری‌زا یا واکسیناسیون تولید می‌شوند. سنجش سطح IgG در خون به پزشکان کمک می‌کند تا وضعیت ایمنی بدن، وجود کمبود ایمنی، یا پاسخ به درمان‌ها و واکسیناسیون را ارزیابی کنند.
ایمونوگلوبولین G چیست و چه نقشی دارد؟
– تشکیل حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد از کل ایمونوگلوبولین‌های سرم
– تولیدشده توسط سلول‌های B فعال‌شده و سلول‌های پلاسما
– عبور از جفت در دوران بارداری و انتقال ایمنی مادر به جنین
– شناسایی و خنثی‌سازی باکتری‌ها، ویروس‌ها و سموم
– فعال‌سازی مسیر سیستم مکمل برای تقویت دفاع ایمنی
کاربردهای بالینی تست IgG
– تشخیص کمبود ایمنی اولیه یا ثانویه
– ارزیابی پاسخ ایمنی پس از واکسیناسیون
– کمک به تشخیص عفونت‌های مزمن یا گذشته (از طریق وجود آنتی‌بادی‌های اختصاصی IgG علیه یک عامل بیماری‌زا)
– پایش درمان در بیماران مبتلا به نقص ایمنی که ایمونوگلوبولین دریافت می‌کنند
بررسی بیماری‌های خودایمنی و برخی اختلالات التهابی
انواع سنجش IgG
– IgG کلی: اندازه‌گیری مجموع سطح IgG در خون
– IgG اختصاصی: تشخیص آنتی‌بادی علیه عوامل خاص مانند ویروس هپاتیت B، ویروس سرخجه، یا باکتری مننژیت
– سطح زیرگروه‌های IgG (IgG subclasses): ارزیابی تخصصی‌تر برای برخی نقص‌های ایمنی
روش انجام و آمادگی پیش از تست
– نمونه‌گیری: خون‌گیری از ورید بازو
– آمادگی خاص: معمولاً نیاز به آمادگی ندارد؛ مصرف برخی داروها ممکن است نتیجه را تغییر دهد و باید به پزشک اطلاع داده شود
– زمان آماده شدن نتایج: معمولاً ۱ تا چند روز
تفسیر نتایج تست IgG
– سطح بالا: ممکن است در عفونت‌های مزمن، بیماری‌های خودایمنی (مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید)، برخی سرطان‌های خون یا پس از واکسیناسیون مشاهده شود
– سطح پایین: می‌تواند نشانه نقص ایمنی اولیه (مانند آگاماگلوبولینمی یا هیپوگاماگلوبولینمی)، نقص ایمنی ثانویه به علت دارو یا بیماری، یا مشکلات پس از پیوند عضو باشد
نتایج باید با توجه به سن، تاریخچه پزشکی، و یافته‌های بالینی تفسیر شود
محدودیت‌های تست
– سطح IgG به تنهایی نمی‌تواند نوع یا علت دقیق بیماری را مشخص کند
– برای تشخیص قطعی باید با سایر تست‌های ایمونوگلوبولین، مارکرهای التهابی و آزمایش‌های تخصصی ترکیب شود
– برخی شرایط فیزیولوژیک مانند بارداری می‌توانند سطح IgG را تحت تأثیر قرار دهند
پرسش‌های متداول
۱. آیا این تست می‌تواند ایمنی در برابر بیماری را نشان دهد؟
بله، در صورت اندازه‌گیریIgG اختصاصی علیه یک عامل بیماری‌زا، می‌تواند نشان دهد که بدن در گذشته با آن مواجه شده یا واکسینه شده است.
۲. آیا سطح بالای IgG خطرناک است؟
نه همیشه. در برخی شرایط مانند واکسیناسیون یا بهبود پس از عفونت، سطحIgG بالا طبیعی است؛ اما در بیماری‌های خودایمنی یا برخی سرطان‌ها نیاز به بررسی بیشتر دارد.
۳. آیا این تست برای تشخیص فوری عفونت استفاده می‌شود؟
معمولاً خیر، چونIgG دیرتر از آنتی‌بادی‌های IgM افزایش پیدا می‌کند و بیشتر برای شناسایی عفونت‌های گذشته یا مزمن به کار می‌رود.
جمع‌بندی
تست سنجش ایمونوگلوبولین G تستی ارزشمند برای ارزیابی سلامت سیستم ایمنی، بررسی پاسخ به واکسیناسیون، و کمک به تشخیص برخی بیماری‌های عفونی و خودایمنی است. تفسیر دقیق نتایج نیازمند مشاوره پزشکی و در نظر گرفتن سایر عوامل بالینی و آزمایشگاهی است.
منابع :
– [LabTestsOnline – ایمونوگلوبولین G]
No.102
۰۴/۰۶