سرطان رحم یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در میان زنان، به‌ویژه در سنین بالای ۵۰ سال است. این بیماری معمولاً در لایه داخلی رحم (آندومتر) آغاز می‌شود و در صورت تشخیص زودهنگام، به‌خوبی قابل درمان است. آگاهی از علائم هشداردهنده، عوامل خطر، و روش‌های درمانی نقش مهمی در پیشگیری و بهبود کیفیت زندگی بیماران دارد.
سرطان رحم چیست؟
سرطان‌رحم به رشد غیرقابل کنترل سلول‌ها در بافت‌های داخلی رحم گفته می‌شود. شایع‌ترین نوع آن سرطان آندومتر است که در پوشش داخلی رحم ایجاد می‌شود. نوع نادرتر به نام سارکوم رحم از بافت‌های عضلانی یا همبند رحم منشاء می‌گیرد.
علائم سرطان رحم
شناخت علائم سرطان‌رحم می‌تواند منجر به تشخیص زودهنگام و درمان موفق شود. علائم رایج عبارتند از:
-
خونریزی غیرطبیعی از واژن، به‌ویژه پس از یائسگی
-
لکه‌بینی بین دوره‌های قاعدگی
-
قاعدگی‌های سنگین یا طولانی
-
درد لگنی یا درد هنگام ادرار و رابطه جنسی
نکته مهم: در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مراجعه سریع به پزشک الزامی است.
عوامل خطر سرطان رحم
عوامل متعددی می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند:
-
سن بالای ۵۰ سال
-
چاقی یا اضافه‌وزن
-
سابقه دیابت یا فشار خون بالا
-
نازایی یا نداشتن فرزند
-
مصرف استروژن بدون پروژسترون
-
سابقه خانوادگی سرطان‌رحم یا روده بزرگ
-
مصرف داروی تاموکسیفن (برای سرطان پستان)
روش‌های تشخیص سرطان رحم
تشخیص به‌موقع، کلید درمان موفق سرطان‌رحم است. روش‌های تشخیصی شامل:
۱. سونوگرافی ترانس‌واژینال
برای بررسی ضخامت پوشش آندومتر استفاده می‌شود.
۲. نمونه‌برداری آندومتر
برای بررسی سلول‌های سرطانی احتمالی.
۳. هیستروسکوپی
بررسی مستقیم داخل رحم با ابزار نازک و دوربین‌دار.
۴. تصویربرداری پیشرفته
مانند MRI یا سی‌تی‌اسکن برای بررسی گسترش بیماری به سایر اندام‌ها.
درمان سرطان رحم
نوع درمان به مرحله بیماری، نوع تومور و وضعیت سلامت عمومی بیمار بستگی دارد.
۱. جراحی (هیسترکتومی)
رایج‌ترین روش درمان، برداشتن رحم و گاهی تخمدان‌هاست.
۲. پرتودرمانی
برای از بین بردن سلول‌های باقی‌مانده یا جلوگیری از عود.
۳. شیمی‌درمانی
مخصوص مراحل پیشرفته یا موارد متاستاتیک.
۴. درمان هورمونی
در سرطان‌هایی که به هورمون‌ها حساس هستند.
۵. ایمونوتراپی
در موارد خاص و مقاوم به سایر درمان‌ها استفاده می‌شود.
پیشگیری از سرطان رحم
اگرچه آزمایش غربالگری روتین برای سرطان‌رحم وجود ندارد، اما اقدامات زیر می‌توانند خطر را کاهش دهند:
-
حفظ وزن مناسب
-
کنترل دیابت و فشار خون
-
فعالیت بدنی منظم
-
استفاده از داروهای هورمونی تنها تحت نظر پزشک
-
توجه به علائم و مراجعه سریع به پزشک
سوالات متداول
آیا سرطان‌رحم قابل درمان است؟
بله. اگر در مراحل اولیه تشخیص داده شود، به‌ویژه زمانی که محدود به رحم باشد، شانس درمان کامل بسیار بالاست.
آیا پاپ‌اسمیر سرطان‌رحم را نشان می‌دهد؟
خیر. پاپ‌اسمیر برای سرطان دهانه رحم کاربرد دارد، نه سرطان آندومتر. اما ممکن است برخی علائم غیرمستقیم را نشان دهد.
آیا یائسگی خطر را کاهش می‌دهد؟
خیر. برعکس، بیشترین موارد سرطان‌رحم پس از یائسگی تشخیص داده می‌شوند.
جمع‌بندی
سرطان رحم بیماری جدی اما درمان‌پذیر است که در صورت آگاهی و اقدام سریع می‌توان از عوارض جدی آن جلوگیری کرد. مراقبت از سلامت باروری، حفظ سبک زندگی سالم و مراجعه به موقع به پزشک از مهم‌ترین راهکارهای پیشگیری و مدیریت این بیماری هستند.
منابع:
No. 38
۰۴/۰۳
