علت درد زیر شکم زنان: تشخیص و روش‌های درمان

درد زیر شکم در زنان یکی از شکایات شایع پزشکی است که می‌تواند از مشکلات ساده و گذرا تا بیماری‌های جدی ناشی شود. شدت، مدت و محل درد نقش مهمی در تشخیص علت دارند. آگاهی از علل رایج و مراجعه به‌موقع به پزشک کمک می‌کند تا از بروز عوارض خطرناک جلوگیری شود.

---

علل شایع درد زیر شکم در زنان

۱. علل فیزیولوژیک و بی‌خطر

• دردهای قاعدگی (دیسمنوره)

• درد تخمک‌گذاری (Mittelschmerz)

• بارداری اولیه

۲. علل گوارشی

• یبوست یا سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS)

• عفونت‌های روده‌ای یا مسمومیت غذایی

• آپاندیسیت

۳. علل ادراری

• عفونت مجاری ادراری (UTI)

• سنگ کلیه یا مثانه

۴. علل زنانه و رحمی

• فیبروم رحم

• کیست یا پیچ‌خوردگی تخمدان

• اندومتریوز

• بیماری التهابی لگن (PID) ناشی از عفونت‌های مقاربتی

• حاملگی خارج‌رحمی (وضعیت اورژانسی)

۵. علل عضلانی و اسکلتی

• کشیدگی عضلات شکم یا لگن

• مشکلات مفصل لگن یا ستون فقرات کمری

 

---

روش‌های تشخیص درد زیر شکم

تشخیص دقیق نیازمند بررسی توسط پزشک متخصص است و معمولاً شامل موارد زیر می‌شود:

• گرفتن شرح حال کامل (زمان شروع، شدت، ارتباط با قاعدگی یا رابطه جنسی)

• معاینه لگنی و شکمی برای بررسی حساسیت یا وجود توده

• آزمایش خون و ادرار (برای تشخیص عفونت، کم‌خونی یا بارداری)

• سونوگرافی شکم و لگن به‌عنوان روش اصلی تصویربرداری

• در موارد خاص: MRI، لاپاراسکوپی تشخیصی یا تست‌های هورمونی

 

---

درمان درد زیر شکم بر اساس علت

• دردهای ساده (قاعدگی یا تخمک‌گذاری): داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID)، گرما درمانی و ورزش سبک.

• عفونت‌ها (ادراری یا لگنی): تجویز آنتی‌بیوتیک توسط پزشک.

• کیست یا فیبروم: بسته به اندازه و شدت علائم، پایش یا جراحی.

• اندومتریوز: داروهای هورمونی، مسکن‌ها یا جراحی لاپاراسکوپی.

• حاملگی خارج‌رحمی یا پیچ‌خوردگی تخمدان: جراحی اورژانسی.

• علل گوارشی یا عضلانی: اصلاح سبک زندگی، رژیم غذایی سالم و در صورت نیاز مصرف دارو.

 

 

---

چه زمانی باید فوراً به پزشک مراجعه کرد؟

• درد بسیار شدید یا ناگهانی

• همراهی با تب، تهوع و استفراغ مداوم

• خونریزی غیرطبیعی واژینال یا قطع قاعدگی همراه با درد

• علائم شوک (سرگیجه، تعریق، افت فشار خون، غش)

• درد مداومی که بیش از چند روز ادامه داشته باشد

 

---

جمع‌بندی

درد زیر شکم زنان می‌تواند ناشی از عوامل ساده مانند قاعدگی یا مشکلات خطرناک‌تر مثل حاملگی خارج‌رحمی باشد. مراجعه به پزشک متخصص زنان یا پزشک عمومی برای تشخیص علت اصلی ضروری است. تشخیص زودهنگام، کلید پیشگیری از عوارض و انتخاب بهترین روش درمانی است.

---

پرسش‌های متداول (FAQ)

۱) آیا درد زیر شکم همیشه نشانه بیماری است؟
خیر. برخی دردها مانند قاعدگی یا تخمک‌گذاری طبیعی‌اند، اما اگر غیرمعمول یا شدید باشند باید بررسی شوند.

۲) چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟
وقتی درد شدید، ناگهانی یا همراه با تب، تهوع، خونریزی یا تأخیر قاعدگی باشد.

۳) آیا استرس باعث درد زیر شکم می‌شود؟
بله؛ استرس می‌تواند سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) یا اسپاسم عضلانی را تشدید کند.

۴) آیا ورزش به کاهش درد کمک می‌کند؟
در موارد غیر اورژانسی مثل درد قاعدگی یا یبوست، ورزش سبک و فعالیت منظم می‌تواند مفید باشد.

منابع:

Mayo Clinic

Cleveland Clinic

No. 15

۰۴/۰۶