عفونت لگنی (PID): تهدیدی خاموش برای سلامت باروری زنان

عفونت لگنی (PID) یا بیماری التهابی لگن (Pelvic Inflammatory Disease – PID)، نوعی عفونت جدی در اندام‌های تولیدمثلی زنان است که معمولاً از واژن شروع شده و به رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها گسترش می‌یابد. اگر این بیماری به‌موقع تشخیص داده نشود، می‌تواند منجر به ناباروری، حاملگی خارج‌رحمی، یا درد مزمن لگن شود. آگاهی از علائم هشداردهنده، علل شایع و روش‌های درمان آن برای حفظ سلامت باروری زنان حیاتی است.

---

علل اصلی بیماری التهابی لگن (PID)

در اغلب موارد، PID در پی عفونت‌های مقاربتی (STIs) درمان‌نشده مانند کلامیدیا و نایسریا گنوره رخ می‌دهد. این باکتری‌ها از واژن یا دهانه رحم به سمت بالا حرکت کرده و بخش‌های داخلی لگن را درگیر می‌کنند.

عوامل مستعدکننده PID:

• ابتلا به عفونت‌های مقاربتی درمان‌نشده

• دوش واژینال مکرر که تعادل طبیعی باکتری‌های مفید واژن را بر هم می‌زند

• جایگذاری IUD (مخصوصاً در هفته‌های اول پس از قرارگیری)

• زایمان، سقط یا جراحی رحم که راه ورود باکتری‌ها را باز می‌کند

 

---

علائم هشداردهنده عفونت لگنی

علائم PID ممکن است خفیف، مبهم یا حتی غیربالینی باشند. اما شایع‌ترین نشانه‌ها عبارت‌اند از:

• درد در قسمت پایین شکم یا لگن

• ترشحات واژینال غیرطبیعی همراه با بوی بد

• خونریزی غیرمعمول بین پریودها یا بعد از نزدیکی

• تب، لرز و احساس ناخوشی

• درد هنگام ادرار یا رابطه جنسی

 

---

عوارض احتمالی PID در صورت تأخیر در درمان

اگر درمان به‌موقع انجام نشود، عفونت می‌تواند به عوارض جدی منجر شود:

• ناباروری (در اثر آسیب به لوله‌های فالوپ)

• حاملگی خارج‌رحمی

• درد مزمن لگن

• تشکیل آبسه تخمدانی یا لگنی

 

 

---

روش‌های تشخیص PID

تشخیص بیماری معمولاً با معاینه لگنی و بررسی شرح حال آغاز می‌شود، اما پزشک ممکن است برای تأیید نیاز به موارد زیر داشته باشد:

• آزمایش خون و ادرار برای بررسی التهاب یا عفونت

• کشت ترشحات دهانه رحم و تست پاپ‌اسمیر برای شناسایی باکتری‌های مسبب

• سونوگرافی لگن جهت بررسی وجود آبسه یا تورم

• در برخی موارد خاص، لاپاراسکوپی برای مشاهده مستقیم اندام‌های لگنی

 

---

درمان عفونت لگنی چگونه انجام می‌شود؟

PID باید فوراً درمان شود حتی اگر تشخیص قطعی نباشد، چرا که تأخیر می‌تواند به آسیب‌های دائمی منجر شود.

روش‌های درمان:

• تجویز آنتی‌بیوتیک خوراکی یا تزریقی

 

درمان هم‌زمان شریک جنسی برای جلوگیری از انتقال مجدد

• در موارد شدید یا وجود آبسه:

•  بستری در بیمارستان

•  آنتی‌بیوتیک‌های وریدی

•  جراحی در موارد خاص

 

---

راهکارهای پیشگیری از PID

پیشگیری از عفونت لگنی، بخش مهمی از مراقبت‌های سلامت زنان است:

•  استفاده از کاندوم در روابط جنسی
• غربالگری منظم بیماری‌های مقاربتی
• پرهیز از دوش واژینال
• مراجعه فوری به پزشک در صورت مشاهده علائم مشکوک

 

---

سؤالات رایج درباره PID

 آیا PID فقط در زنان فعال جنسی رخ می‌دهد؟

بله، زیرا رایج‌ترین علت آن عفونت‌های جنسی منتقل‌شونده است.

 آیا ممکن است PID بدون تب یا ترشحات مشخص بروز کند؟

بله، ممکن است فقط با درد خفیف لگن یا بدون علامت خاص ظاهر شود.

 آیا درمان PID از ناباروری جلوگیری می‌کند؟

در صورت درمان زودهنگام، آسیب به لوله‌ها قابل پیشگیری است، اما در موارد مزمن، خطر آسیب دائمی افزایش می‌یابد.

---

جمع‌بندی

عفونت لگنی یکی از بیماری‌های خاموش اما بالقوه خطرناک در زنان است که ممکن است بدون علائم شدید بروز کند، اما پیامدهایی مانند ناباروری یا درد مزمن لگن به دنبال داشته باشد. تشخیص سریع، درمان مؤثر و پیشگیری از عفونت‌های مقاربتی، کلید کنترل این بیماری و حفظ سلامت باروری در زنان است.

منابع :

Mayo Clinic – Pelvic Inflammatory Disease

CDC – PID Fact Sheet

LabTestsOnline – STD and PID Testing

No. 82

۰۴/۰۴