آزمایش Anti-La که با نام Anti-SSB نیز شناخته می‌شود، یک آزمایش خونی تخصصی برای شناسایی آنتی‌بادی‌های خاص علیه پروتئین La/SSB در بدن است. این آنتی‌بادی‌ها اغلب در بیماری‌های خودایمنی دیده می‌شوند، به‌ویژه سندرم شوگرن و گاهی لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE). شناسایی این آنتی‌بادی‌ها می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر، تعیین نوع بیماری و انتخاب برنامه درمانی مناسب کمک کند.
Anti-La (SSB) چیست؟
– پروتئین La یا SSB جزو پروتئین‌هایی است که به RNA سلول متصل می‌شود.
– در برخی بیماری‌های خودایمنی، سیستم ایمنی به اشتباه علیه این پروتئین آنتی‌بادی می‌سازد.
– وجود آنتی‌بادی Anti-La به‌طور ویژه با سندرم شوگرن اولیه یا همراه با بیماری‌های دیگر مرتبط است.
موارد کاربرد آزمایش Anti-La
پزشک ممکن است این آزمایش را در شرایط زیر تجویز کند:
– وجود علائم خشکی چشم و دهان که مشکوک به سندرم شوگرن باشد
– بررسی بیماران با نتایج مثبت Anti-Ro (SSA) برای تکمیل تشخیص
– افتراق سندرم شوگرن اولیه از ثانویه (همراه با بیماری‌هایی مانند لوپوس)
– کمک به ارزیابی بیماران با علائم نامشخص خودایمنی
روش انجام آزمایش
– نمونه‌گیری از خون وریدی انجام می‌شود.
– نیازی به ناشتایی یا آمادگی خاص نیست.
– معمولاً همراه با سایر آزمایش‌های آنتی‌بادی مانند Anti-Ro (SSA)، ANA و ENA Panel درخواست می‌گردد.
تفسیر نتایج
– نتیجه مثبت: نشان‌دهنده حضور آنتی‌بادی Anti-La در خون و غالباً مرتبط با سندرم شوگرن است.
– نتیجه منفی: وجود این آنتی‌بادی رد می‌شود، اما احتمال بیماری خودایمنی دیگر همچنان باقی می‌ماند.
– تفسیر دقیق باید با توجه به علائم بیمار، معاینه فیزیکی و سایر آزمایش‌ها انجام شود.
محدودیت‌ها و نکات مهم
– داشتن Anti-La مثبت به‌تنهایی اثبات‌کننده بیماری نیست.
– برخی بیماران شوگرن یا لوپوس ممکن است Anti-La منفی اما Anti-Ro مثبت داشته باشند.
– سطح آنتی‌بادی لزوماً با شدت علائم بیمار همبستگی ندارد.
سؤالات متداول
۱. آیا با مثبت شدن Anti-La قطعاً سندرم شوگرن دارم؟
خیر، ولی احتمال ابتلا بالا می‌رود و باید با معاینه و سایر تست‌ها تأیید شود.
۲. آیا نتیجه مثبت در فرد بدون علائم نیاز به درمان دارد؟
درصورت نبود علائم بالینی، معمولاً درمان شروع نمی‌شود و فقط پیگیری دوره‌ای انجام می‌گیرد.
۳. آیا این آزمایش برای غربالگری عمومی کاربرد دارد؟
خیر، فقط برای بیماران با علائم یا شک بالینی به بیماری خودایمنی توصیه می‌شود.
خلاصه کلیدی
آزمایش Anti-La (SSB) تستی مهم در تشخیص سندرم شوگرن و برخی بیماری‌های خودایمنی دیگر است. تفسیر نتیجه بدون زمینه بالینی دقیق ممکن نیست و باید همراه با معاینه و سایر آزمایش‌های تخصصی بررسی شود.
منابع :
– [Mayo Clinic Laboratories – Anti-SSB Test]
– [MedlinePlus – Autoantibody Tests]
No.115
۰۴/۰۶
