AST در آزمایش خون: راهنمای کامل برای درک عملکرد آنزیم کبدی

آزمایش AST یکی از تست‌های رایج خون است که پزشکان برای بررسی عملکرد کبد و تشخیص آسیب‌های احتمالی به این اندام حیاتی تجویز می‌کنند. اگر پزشک به وجود التهاب یا صدمه در کبد مشکوک باشد، احتمالاً این تست را به همراه چند آزمایش دیگر برای شما درخواست می‌کند.

---

AST چه نقشی در بدن دارد؟

AST (آسپارتات آمینوترانسفراز) آنزیمی است که در سلول‌های کبد، قلب، عضلات، کلیه‌ها و مغز وجود دارد. در شرایط طبیعی، مقدار کمی از این آنزیم در خون یافت می‌شود. اما زمانی که سلول‌های دارای AST آسیب ببینند—مثلاً در اثر بیماری یا ضربه—این آنزیم وارد جریان خون می‌شود و سطح آن بالا می‌رود.

بنابراین، افزایش سطح AST می‌تواند نشانه‌ای از آسیب به کبد یا دیگر اندام‌های بدن باشد.

---

چه زمانی باید این آزمایش انجام شود؟

پزشک ممکن است در یکی از این شرایط آزمایش AST را تجویز کند:

• وجود علائم مشکوک به بیماری کبد:

  • تهوع و استفراغ

  • بی‌اشتهایی و کاهش وزن

  • زردی پوست یا چشم‌ها

  • درد یا تورم شکم

  • خستگی یا ضعف مداوم

  • تیره شدن رنگ ادرار

  • روشن شدن رنگ مدفوع

  • خارش بدن یا تورم اندام‌ها

 

 

---

نحوه انجام آزمایش AST

این آزمایش بسیار ساده است و تنها نیاز به یک نمونه خون از ورید بازو دارد. معمولاً در کمتر از پنج دقیقه انجام می‌شود. در برخی موارد، به‌ویژه اگر آزمایش‌های دیگر کبدی نیز همراه آن درخواست شده باشند، ممکن است پزشک از شما بخواهد ۸ تا ۱۲ ساعت ناشتا باشید.

---

تفسیر نتایج آزمایش AST

• مقدار طبیعی: پایین بودن AST معمولاً طبیعی است.

• افزایش AST: ممکن است نشان‌دهنده یکی از شرایط زیر باشد:

  • هپاتیت یا سیروز کبدی

  • التهاب پانکراس (پانکراتیت)

  • حمله قلبی یا آسیب عضلانی

  • هموکروماتوز (تجمع آهن)

  • مونونوکلئوز (بیماری ویروسی)

  • صدمات شدید یا جراحی

  • مصرف الکل یا برخی داروهای سمی برای کبد

نکته مهم این است که افزایش AST همیشه به معنای بیماری نیست. گاهی ورزش سنگین، بارداری یا مصرف برخی داروها هم می‌توانند باعث بالا رفتن موقتی آن شوند. تفسیر نهایی باید توسط پزشک انجام شود.

---

آیا AST به تنهایی کافی است؟

خیر. معمولاً پزشکان AST را همراه با آزمایش ALT (آلانین آمینوترانسفراز) بررسی می‌کنند. مقایسه سطح این دو آنزیم به پزشک کمک می‌کند که منبع آسیب (کبدی یا غیرکبدی) را دقیق‌تر شناسایی کند. در برخی بیماری‌ها، مانند کبد چرب غیرالکلی یا سیروز، نسبت ALT به AST می‌تواند اطلاعات تشخیصی مهمی ارائه دهد.

---

جمع‌بندی

آزمایش AST یکی از ابزارهای کلیدی برای بررسی سلامت کبد و شناسایی آسیب‌های احتمالی در اندام‌های حیاتی است. این تست به‌ویژه در افرادی که علائم هشداردهنده دارند یا در معرض خطر بیماری‌های کبدی هستند، ارزش زیادی دارد. هرچند بالا بودن AST همیشه به معنای بیماری نیست، بررسی آن همراه با سایر آزمایش‌ها، می‌تواند پزشک را در ارزیابی دقیق‌تر وضعیت بدنی شما یاری دهد.

منبع:

MedlinePlus – AST Test

No. 76

۰۴/۰۲