Galectin-3: مارکر فیبروز قلبی و پیش‌بینی خطر در نارسایی مزمن قلب

تازه‌ترین مطالب

پربازدیدترین‌ها

Galectin-3 یکی از مارکرهای زیستی پیشرفته و نسبتاً جدید در ارزیابی بیماران مبتلا به نارسایی قلبی مزمن است. این پروتئین نقش حیاتی در فرایندهای فیبروز، التهاب مزمن و بازسازی پاتولوژیک عضله قلب دارد و می‌تواند پزشکان را در تشخیص، پیش‌آگهی و تصمیم‌گیری درمانی دقیق‌تر راهنمایی کند.


Galectin-3 چیست و چگونه عمل می‌کند؟

  • Galectin-3 پروتئینی از خانواده لکتین‌هاست که در سلول‌های ایمنی، اندوتلیال و فیبروبلاست‌ها بیان می‌شود.

  • در پاسخ به آسیب‌های مزمن یا التهابی قلبی فعال شده و با تحریک فیبروبلاست‌ها، موجب تجمع کلاژن و سفتی بافت قلب می‌شود.

  • از طریق خون قابل اندازه‌گیری است و شاخصی برای شدت فیبروز میوکارد محسوب می‌شود.

 

 


نقش Galectin-3 در نارسایی قلبی

✅ افزایش سطح Galectin-3 با موارد زیر مرتبط است:

  • فیبروز میوکارد و کاهش انعطاف‌پذیری دیواره قلب

  • اختلال عملکرد سیستولیک و دیاستولیک قلب

  • افزایش خطر بستری و مرگ‌ومیر در نارسایی قلبی مزمن

  • پیش‌آگهی ضعیف‌تر در بیماران با EF پایین (HFrEF) یا EF حفظ‌شده (HFpEF)

  • پاسخ ضعیف‌تر به درمان‌های کلاسیک قلبی

 


مقادیر نرمال و کلینیکی Galectin-3

 

سطح Galectin-3 (ng/mL) تفسیر بالینی
< 17.8 پیش‌آگهی خوب – فیبروز اندک
۱۷.۸ – ۲۵.۹ خطر متوسط – نیاز به پایش منظم
> 25.9 خطر بالا – فیبروز پیشرفته، مرگ‌ومیر بیشتر

مقایسه Galectin-3 با BNP و ST2

 

مارکر نوع زیستی کاربرد اصلی وابسته به فشار یا حجم؟
BNP همودینامیک تشخیص نارسایی حاد یا مزمن ✅ بله
ST2 التهابی/فیبروتیک پیش‌آگهی و هدایت درمان ❌ نه
Galectin-3 فیبروتیک ارزیابی فیبروز و مرگ‌ومیر ❌ نه

🔎 نکته مهم: Galectin-3 بیشتر برای شناسایی بیماران با درگیری فیبروتیک بالا مناسب است و به درمان‌های ضد فیبروز بهتر پاسخ می‌دهد.


کاربردهای بالینی Galectin-3

  • پایش و ارزیابی پیشرفت نارسایی قلبی مزمن

  • شناسایی بیماران با فیبروز پنهان یا مقاوم به درمان

  • کمک به شخصی‌سازی درمان‌ها (مثلاً داروهای ضد فیبروز)

  • پیش‌بینی عدم پاسخ درمانی به مهارکننده‌های RAAS یا ARNI

  • ابزار مکمل برای مدیریت بیماران HFpEF

 


چه افرادی باید آزمایش Galectin-3 بدهند؟

  •  بیماران با نارسایی قلبی مزمن پایدار
  •  افرادی با علائم مداوم با وجود BNP نرمال
  •  برای تعیین شدت بیماری و تنظیم دوز درمان
  •  بیماران مسن یا دارای بیماری‌های التهابی همراه


محدودیت‌های استفاده از Galectin-3

  • افزایش سطح آن در بیماری‌های غیرقلبی مانند: نارسایی کلیوی، فیبروز ریوی، سرطان‌ها و التهاب مزمن

  • تفسیر آن باید همراه با سایر داده‌های بالینی و آزمایشگاهی انجام شود

  • هنوز در بسیاری از آزمایشگاه‌ها در دسترس روتین نیست

 


سؤالات پرتکرار

آیا Galectin-3 فقط برای بیماران با EF پایین مفید است؟
خیر، در بیماران با EF حفظ‌شده (HFpEF) نیز ارزش بالینی بالایی دارد.

آیا درمان‌های ضد فیبروز باعث کاهش سطح Galectin-3 می‌شوند؟
بله، درمان با مهارکننده‌های RAAS، ARNI و حتی SGLT2i می‌تواند در برخی بیماران مؤثر باشد.

آیا Galectin-3 برای غربالگری نیز کاربرد دارد؟
در حال حاضر بیشتر برای پایش بیماران قلبی استفاده می‌شود، اما پژوهش‌ها درباره کاربرد آن در غربالگری اولیه در حال انجام است.


جمع‌بندی

Galectin-3 یک مارکر پیشرفته در تشخیص، پیش‌آگهی و هدایت درمان‌های فردمحور در نارسایی قلبی مزمن است. برخلاف BNP که به فشار داخل قلبی وابسته است، Galectin-3 تصویری از فرایندهای پاتولوژیک عمقی مانند فیبروز و التهاب ارائه می‌دهد. استفاده از این مارکر می‌تواند در تشخیص زودهنگام بیماران پرریسک و بهینه‌سازی درمان‌های ضد فیبروز نقش مهمی ایفا کند.

 منابع :

Mayo Clinic – Galectin-3 Test
https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/galectin-3

No. 35

۰۴/۰۴