اگر با مشکلاتی مانند ترومبوزهای مکرر یا سقط‌های بی دلیل روبرو هستید، ممکن است پای یک اختلال جدی در میان باشد: سندرم آنتی‌فسفولیپید (APS). یکی از دقیق‌ترین تست های شناسایی این اختلال، تست آنتی‌کواگولانت لوپوس (LA) است.
این تست نه‌تنها به شناسایی ریشه مشکلات کمک می‌کند، بلکه می‌تواند پیش‌بینی‌کننده ریسک ترومبوز و عوارض بارداری باشد.
آنتی‌کواگولانت لوپوس چیست؟
آنتی‌کواگولانت لوپوس یک آنتی‌بادی خودایمنی تحریک‌کننده لخته‌سازی است. این آنتی‌بادی‌ها به پروتئین‌هایی مانند β۲-glycoprotein I و پروترومبین متصل می‌شوند و عملکرد فسفولیپیدهای دخیل در لخته‌سازی را مختل می‌کنند.
در بدن، این فرآیند باعث افزایش خطر لخته می‌شود، و در آزمایشگاه، زمان انعقاد را طولانی می‌کند.
چرا تست LA اهمیت دارد؟
تشخیص APS بدون تست LA ناقص خواهد بود. حضور پایدار این آنتی‌بادی در خون به‌ویژه همراه با سایر آنتی‌بادی‌های آنتی‌فسفولیپید، احتمال ترومبوز یا سقط مکرر را چندین برابر افزایش می‌دهد.
مراحل انجام تست LA
طبق دستورالعمل به‌روز ISTH 2020، تست LA در سه مرحله انجام می‌شود:
۱. غربالگری
- dRVVT: حساس‌ترین تست برای LA
- aPTT حساس‌شده با LA: با فسفولیپید پایین انجام می‌شود
۲. مطالعات ترکیبی (Mixing)
پلاسما بیمار را با پلاسما نرمال مخلوط می‌کنند. اگر زمان انعقاد اصلاح نشود، احتمال وجود LA بالاست.
۳. تست تأییدی
با افزودن فسفولیپید اضافی، اگر زمان انعقاد کاهش چشمگیر یابد، حضور LA تأیید می‌شود.
کاربردهای بالینی تست LA
- تشخیص APS در بیماران با ترومبوزهای نامشخص یا سقط‌های پی‌درپی
- ارزیابی ریسک ترومبوز، به‌ویژه در افراد با “سه‌گانه مثبت” (LA + aCL + anti-β2GPI)
- پایش اثربخشی درمان ضدانعقاد یا اقدامات بارداری
تفسیر تست LA: نکات کلیدی
- نتایج مثبت کاذب ممکن است به دلیل التهاب حاد، داروها یا آلودگی نمونه رخ دهد.
- نتایج منفی کاذب در صورت وجود داروهای ضدانعقاد یا LA با تیتر پایین دیده می‌شود.
- تکرار تست پس از ۱۲ هفته برای تأیید قطعی توصیه می‌شود.
تأثیر LA بر درمان
- پیشگیری اولیه: مصرف آسپرین یا هیدروکسی‌کلروکین در بیماران بدون علامت اما پرخطر
- درمان ترومبوز: وارفارین (نه DOACها) ترجیح داده می‌شود، به‌ویژه در APS شدید
- مدیریت بارداری: ترکیب LMWH + آسپرین برای افزایش نرخ زنده‌زایی مؤثر است
نتیجه‌گیری
تست آنتی‌کواگولانت لوپوس تنها یک تست آزمایشگاهی نیست؛ بلکه ابزاری کلیدی در پیشگیری از ترومبوزهای مرگبار و عوارض شدید بارداری است. رعایت دقیق الگوریتم‌های تشخیصی، درک نتایج تست، و توجه به تداخلات دارویی، ضامن تصمیم‌گیری‌های بالینی مؤثرتر خواهد بود.
اگر شما یا یکی از نزدیکانتان با سابقه ترومبوز یا سقط‌های مکرر مواجه هستید، حتماً در مورد تست لوپوس LA با پزشک خود مشورت کنید. تشخیص زودهنگام می‌تواند نجات‌بخش باشد.
منبع: