تست رایت یکی از نام‌هایی است که در دو زمینه کاملاً متفاوت پزشکی به کار می‌رود. این تست می‌تواند به عنوان:
-
آزمایش بالینی برای بررسی سندرم خروجی قفسه سینه (TOS)
-
تست سرولوژیک برای تشخیص تب مالت (بروسلوز)
مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله، به بررسی علمی هر دو کاربرد، نحوه عملکرد، مزایا، محدودیت‌ها و توصیه‌های بالینی مرتبط با آن‌ها پرداخته‌ایم.
کاربرد اول: در تشخیص سندرم خروجی قفسه سینه (Thoracic Outlet Syndrome – TOS)
TOS چیست؟
TOS اختلالی است که در آن اعصاب یا عروق عبوری از فضای بین گردن و قفسه سینه (بین دنده اول، ترقوه و عضله پکتورالیس مینور) تحت فشار قرار می‌گیرند. این وضعیت می‌تواند باعث درد، گزگز، بی‌حسی و ضعف عضلانی در اندام فوقانی شود.
کاربرد دوم: تست رایت در تشخیص تب مالت (بروسلوز)
تب مالت چیست؟
تب مالت یک بیماری باکتریایی است که از حیوان به انسان منتقل می‌شود. علائم آن ممکن است شامل تب نوسانی، تعریق شبانه، درد مفاصل، ضعف و در موارد مزمن، عوارض جدی‌تر مانند آبسه یا درگیری سیستم عصبی باشد.
عملکرد تست رایت در تب مالت:
تست رایت نوعی آگلوتیناسیون سرولوژیک است که به دنبال شناسایی آنتی‌بادی‌های ضد بروسلا در سرم بیمار می‌گردد. این تست بیشتر در مرحله حاد بیماری مفید است.
بررسی کارایی تست در برابر سایر روش‌ها:
در یک مطالعه روی ۱۲۰ بیمار مشکوک به بروسلوز:
-
PCR: مثبت در ۲۰.۸٪
-
تست رایت: مثبت در ۱۷.۵٪
-
کشت خون: فقط در ۵٪ موارد مثبت
موارد مزمن یا آتیپیک، ممکن است تست رایت منفی شود.
در این شرایط، استفاده از تست‌های مکمل مانند:
-
تست کومبس رایت (برای IgG ناقص)
-
الایزا IgG و IgM (EIA)
توصیه می‌شود.
نکته بالینی:
برخی بیماران با بروسلوز مزمن و تشکیل آبسه، ممکن است در تست رایت نتیجه منفی داشته باشند، در حالی که تست کومبس یا الایزا مثبت است.
جمع‌بندی نهایی
| کاربرد | مزیت | محدودیت | توصیه بالینی |
|---|---|---|---|
| TOS | تست ساده بالینی با حساسیت نسبتاً خوب | ویژگی پایین، مثبت کاذب در افراد سالم | استفاده همراه با سایر معاینات و تصویربرداری |
| تب مالت | تست ارزان و قابل‌اجرا در مناطق کم‌امکانات | کاهش حساسیت در موارد مزمن یا واکسینه | ترکیب با تست کومبس و الایزا برای دقت بیشتر |
نتیجه‌گیری: آیا آزمایش رایت هنوز کاربرد دارد؟
بله، اما نه به‌عنوان ابزار تشخیص قطعی.
در هر دو کاربرد، آزمایش رایت می‌تواند شروع مناسبی برای بررسی بیمار باشد، اما برای تأیید نهایی تشخیص، استفاده از روش‌های مکمل مانند PCR، تصویربرداری یا تست‌های ایمنی پیشرفته توصیه می‌شود. پزشک باید همواره نتایج این تست را با علائم بالینی، سابقه بیمار و سایر یافته‌های آزمایشگاهی تحلیل کند.
منابع:
No. 80
۰۴/۰۲