معنی CRP بالا در کودکان چیست؟

CRP (پروتئین واکنش‌گر C) یک نشانگر عمومی التهاب است. مقدار طبیعی در کودکان معمولاً کمتر از ۵ mg/L است. اعداد ۸–۱۰ mg/L و بالاتر «افزایش یافته» محسوب می‌شوند، اما تفسیر دقیق آن کاملاً به سن کودک، علائم (مثل تب)، زمان انجام آزمایش و نظر پزشک بستگی دارد.
یک CRP خیلی بالا (مثلاً بالای ۱۰۰ mg/L) اغلب با عفونت‌های باکتریایی شدید یا سپسیس دیده می‌شود و نیاز به ارزیابی اورژانسی دارد.

---

CRP چیست و چرا برای کودک درخواست می‌شود؟

• پروتئینی است که کبد در واکنش به التهاب ترشح می‌کند.

• به پزشک کمک می‌کند تا علت تب یا التهاب را بهتر ارزیابی کند (عفونت باکتریایی یا ویروسی، بیماری‌های خودایمنی، التهاب روده، یا پایش پس از جراحی).

• این آزمایش محل التهاب را مشخص نمی‌کند و همیشه باید همراه معاینه و تست‌های دیگر تفسیر شود.

 

---

محدوده‌های رایج در کودکان

• نرمال: کمتر از ۵ mg/L

• بالا: ۸–۱۰ mg/L به بالا

• خیلی بالا / هشدار: بالای ۱۰۰ mg/L (معمولاً با عفونت شدید یا سپسیس هماهنگ است)

⏱️ نکته مهم: CRP حدود ۶–۱۲ ساعت بعد از شروع التهاب بالا می‌رود و طی ۲۴–۴۸ ساعت به اوج می‌رسد. بنابراین اگر آزمایش خیلی زود انجام شود، ممکن است هنوز طبیعی باشد و نیاز به تکرار داشته باشد.

---

چه چیزهایی CRP کودک را بالا می‌برند؟

• عفونت‌ها

  • باکتریایی: ذات‌الریه، عفونت ادراری، سپسیس → معمولاً CRP بالاتر

  • ویروسی: سرماخوردگی، آنفلوآنزا → افزایش خفیف‌تر

• بیماری‌های التهابی/خودایمنی: مثل آرتریت جوانان یا بیماری التهابی روده

• آسیب یا جراحی اخیر: برای پایش روند بهبودی

 

 

---

CRP و چند تشخیص مهم

• عفونت باکتریایی شدید/سپسیس: CRP خیلی بالا (>100 mg/L) → نیاز به اقدام فوری

• بیماری کاوازاکی: CRP بالای ۳۰ mg/L به‌همراه تب و علائم دیگر می‌تواند معیار تشخیصی باشد.

• MIS-C پس از کووید-۱۹: CRP بالا همراه تب پایدار، مشکلات گوارشی و گاهی درگیری قلبی دیده می‌شود.

 

---

طرز خواندن نتایج

1. به عدد و واحد توجه کنید (mg/L با mg/dL فرق دارد).

2. علائم کودک (تب، بی‌حالی، بثورات، درد شکم…) مهم‌تر از خود عدد هستند.

3. زمان نمونه‌گیری نسبت به شروع علائم را در نظر بگیرید.

4. روند CRP را بررسی کنید، نه فقط یک عدد. کاهش تدریجی نشانه‌ی بهبود درمان است.

5. بدانید که hs-CRP با CRP معمولی متفاوت است و در کودکان کاربردی ندارد.

 

---

چه زمانی به پزشک یا اورژانس مراجعه کنیم؟

• نوزاد زیر ۳ ماه با هر تب

• کودک با تب بالای ۳۸.۵℃ و حال عمومی بد

• CRP خیلی بالا (>100 mg/L) همراه بی‌حالی، تندنفسی یا کاهش سطح هوشیاری

• تب چندروزه با بثورات، التهاب چشم یا لب‌ها (نگران کاوازاکی)

• علائم شدید پس از کووید (نگران MIS-C)

 

---

سؤالات متداول (FAQ)

۱) آیا CRP بالا در کودکان یعنی حتماً عفونت باکتریایی است؟
خیر. CRP فقط التهاب را نشان می‌دهد، نه علت دقیق آن.

۲) اگر CRP طبیعی باشد، یعنی عفونت وجود ندارد؟
لزومی ندارد. اگر تست زود انجام شود، ممکن است CRP هنوز بالا نرفته باشد.

۳) CRP و hs-CRP چه فرقی دارند؟
hs-CRP برای ریسک بیماری قلبی در بزرگسالان است و در کودکان کاربردی ندارد.

۴) چه عددی خطرناک است؟
بسته به شرایط، اما معمولاً CRP بالای ۱۰۰ mg/L به‌همراه علائم هشدار باید فوراً بررسی شود.

---

جمع‌بندی

• زیر ۵ mg/L طبیعی است؛ ۸–۱۰ mg/L به بالا افزایش محسوب می‌شود.

• تفسیر نتیجه فقط با توجه به علائم، سن کودک و نظر پزشک ممکن است.

• CRP خیلی بالا همراه با حال عمومی بد، یک هشدار جدی است و باید فوری بررسی شود.

• همیشه به علائم توجه کنید، نه فقط عدد آزمایش

 

منابع :

Mayo Clinic – CRP Test

CDC – MIS-C Information

No. 38

۰۴/۰۶