اگرچه بیماری قلبی اغلب به‌عنوان مشکلی مردانه تصور می‌شود، اما واقعیت این است که بیماری‌های قلبی، علت اصلی مرگ‌ومیر در زنان در سراسر جهان هستند — حتی بیشتر از سرطان پستان. مسئله نگران‌کننده‌تر این است که علائم قلبی در زنان ممکن است متفاوت، پنهان و دیرتشخیص باشند. در این مقاله بررسی می‌کنیم که چرا سلامت قلب در زنان اهمیت ویژه‌ای دارد و چه عواملی آن‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهد.
۱. علائم متفاوت و خاموش بیماری قلبی در زنان
علائم زنان ممکن است با علائم کلاسیک مردان تفاوت داشته باشد:
-
تنگی نفس بدون درد قفسه سینه
-
تهوع یا سوء‌هاضمه
-
خستگی شدید
-
درد در گردن، فک، پشت یا شانه‌ها
-
تعریق سرد یا اضطراب ناگهانی
📌 این نشانه‌ها ممکن است با استرس یا اضطراب اشتباه گرفته شوند، که منجر به تأخیر در تشخیص و درمان می‌شود.
۲. نقش هورمون‌های زنانه در محافظت قلب
استروژن در دوران باروری با:
-
افزایش HDL (کلسترول خوب)
-
گشادسازی عروق
-
کاهش التهاب
به سلامت قلب کمک می‌کند. اما با یائسگی و افت استروژن، خطر بیماری قلبی افزایش چشمگیری می‌یابد.
۳. تأثیر شرایط زنانه بر سلامت قلب
برخی بیماری‌های مختص زنان، ریسک قلبی را افزایش می‌دهند:
-
پره‌اکلامپسی و فشار خون بارداری
-
دیابت بارداری
-
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
-
یائسگی زودرس
📌 این شرایط، هشدارهایی زودهنگام درباره سلامت قلب در آینده هستند.
۴. عوامل پرخطر شایع‌تر در زنان
-
چاقی شکمی نسبت به مردان رایج‌تر است.
-
استرس و افسردگی در زنان بیشتر دیده می‌شود.
-
سیگار کشیدن در زنان احتمال سکته زودرس را افزایش می‌دهد.
-
کم‌تحرکی در زنان میانسال شایع‌تر است.
۵. تأخیر در تشخیص و درمان قلبی در زنان
-
زنان در اورژانس کمتر تحت مداخلات تهاجمی (مثل آنژیوپلاستی) قرار می‌گیرند.
-
گاهی علائم قلبی زنان به اشتباه به استرس یا مسائل روانی نسبت داده می‌شود.
چه اقداماتی برای مراقبت از قلب زنان توصیه می‌شود؟
- بررسی منظم فشار خون، قند خون و چربی خون
- فعالیت بدنی منظم (۱۵۰ دقیقه در هفته)
- رژیم غذایی کم‌چرب و کم‌قند
- مدیریت استرس، اضطراب و سلامت روان
- ترک سیگار و کاهش مصرف الکل
- توجه به علائم غیرمعمول و مراجعه سریع به پزشک
پرسش‌های پرتکرار
- ❓ آیا زنان جوان هم در معرض بیماری قلبی هستند؟
بله. به‌ویژه در صورت سابقه خانوادگی، چاقی یا سبک زندگی ناسالم.
- ❓ آیا یائسگی خطر حمله قلبی را بیشتر می‌کند؟
بله. افت استروژن باعث افزایش فشار خون، چربی خون و سفتی عروق می‌شود.
- ❓ آیا استرس می‌تواند عامل بیماری قلبی در زنان باشد؟
کاملاً. استرس مزمن با افزایش کورتیزول و التهاب، زمینه سکته قلبی خاموش را فراهم می‌کند.
جمع‌بندی
سلامت قلب زنان موضوعی مهم و در عین حال کمتر مورد توجه است. شناخت تفاوت‌های بیولوژیکی، غربالگری منظم، و ایجاد سبک زندگی سالم، می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی را به‌طور چشمگیری کاهش دهد.
آگاهی، اولین قدم در پیشگیری است.
منابع :
No. 96
۰۴/۰۴