مالاریا همچنان یکی از کشنده‌ترین بیماری‌های مناطق گرمسیری محسوب می‌شود. سالانه میلیون‌ها نفر به این بیماری مبتلا شده و متأسفانه بسیاری جان خود را از دست می‌دهند. دلیل اصلی این تلفات، تشخیص دیرهنگام یا نادرست است. در این مقاله جامع، شما را با بهترین روش‌های تشخیص مالاریا آشنا می‌کنیم.
چرا تشخیص سریع مالاریا اینقدر مهم است؟
علائم اولیه مالاریا بسیار شبیه سرماخوردگی یا آنفولانزا است:
- تب و لرز
- سردرد شدید
- درد عضلانی
- حالت تهوع
اما تفاوت اصلی در اینجاست که مالاریا توسط انگل پلاسمودیوم ایجاد می‌شود و در صورت عدم درمان مناسب می‌تواند در عرض ۲۴ تا ۴۸ ساعت به وضعیت بحرانی برسد. تشخیص زودهنگام نه‌تنها جان بیمار را نجات می‌دهد، بلکه از گسترش بیماری در جامعه نیز جلوگیری می‌کند.
روش‌های مطمئن تشخیص مالاریا
۱. آزمایش خون زیر میکروسکوپ (گسترش خون)
این روش که به عنوان استاندارد طلایی شناخته می‌شود، مزایای قابل توجهی دارد:
- دقت بالا در شناسایی نوع انگل
- امکان شمارش تعداد انگل‌ها در خون
- هزینه نسبتاً پایین
اما نیاز به تجهیزات مناسب و تکنسین‌های آموزش‌دیده دارد. در بهترین شرایط، این روش می‌تواند حتی مقادیر کم انگل را نیز تشخیص دهد.
۲. تست‌های سریع (RDT)
این نوارهای تست که نتیجه را در ۱۵ دقیقه نشان می‌دهند، محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند:
- نیاز به تجهیزات خاصی ندارند
- در مناطق دورافتاده قابل استفاده هستند
- نتیجه فوری ارائه می‌دهند
اما باید بدانید که این تست‌ها گاهی ممکن است نتیجه منفی کاذب نشان دهند، به خصوص وقتی تعداد انگل‌ها در خون کم باشد.
روش‌های پیشرفته‌تر
برای موارد خاص یا وقتی نتایج آزمایش‌های معمول قطعی نیستند، از این روش‌ها استفاده می‌شود:
تست PCR: دقیق‌ترین روش تشخیص که حتی مقادیر بسیار کم انگل را هم شناسایی می‌کند. البته هزینه بالاتر و زمان بیشتر (چند روز) برای آماده شدن نتیجه از محدودیت‌های آن است.
تکنیک QBC: نوعی آزمایش میکروسکوپی پیشرفته که با رنگ‌آمیزی خاص انجام می‌شود.
نکات کلیدی برای تشخیص صحیح
۱. اگر به مناطق مالاریاخیز سفر کرده‌اید و علائم شبیه سرماخوردگی دارید، حتماً به پزشک اطلاع دهید.
۲. در صورت منفی بودن اولین آزمایش اما ادامه داشتن علائم، آزمایش را تکرار کنید.
۳. نوع انگل مشخص شده در آزمایش، تعیین‌کننده نوع درمان است.
سخن پایانی
تشخیص به‌موقع و دقیق مالاریا تفاوت بین زندگی و مرگ است. اگر در مناطق endemic زندگی می‌کنید یا به چنین مناطقی سفر داشته‌اید، با مشاهده اولین علائم به مراکز درمانی مراجعه کنید. به خاطر داشته باشید که پیشگیری همیشه بهتر از درمان است – استفاده از پشه‌بند، اسپری‌های دافع حشرات و داروهای پیشگیری می‌تواند شما را از خطر دور نگه دارند.
منبع: