سرطان دهانه رحم یکی از بیماری‌های شایع در زنان است که با آگاهی از عوامل خطر، علائم و روش‌های درمان می‌توان شانس موفقیت در مقابله با آن را افزایش داد. این بیماری به‌طور عمده ناشی از عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است که در تقریباً ۹۹٪ موارد سرطان دهانه رحم نقش دارد.
عوامل خطر و ویروس HPV
عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) مهم‌ترین عامل خطر در بروز سرطان دهانه‌رحم محسوب می‌شود. این ویروس شامل بیش از ۹۰ نوع است؛ اما تنها برخی از آنها، مانند ۳۳ ،HPV 16، ۱۸، ۳۱ که به عنوان «پرخطر» شناخته می‌شوند، مستقیماً با افزایش خطر سرطان دهانه رحم، واژن و ناحیه تناسلی مرتبط اند.
در مقابل، انواع «کم خطر» مانند HPV 6 و HPV 11 عمدتاً موجب بروز زگیل‌های تناسلی می‌شوند و به ندرت منجر به سرطان می‌گردند.
عوامل دیگری که می‌توانند احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم را افزایش دهند شامل داشتن چندین شریک جنسی، شروع فعالیت جنسی در سنین پایین و ضعف سیستم ایمنی بدن (مثلاً به دلیل سیگار کشیدن، رژیم غذایی نامناسب یا بیماری‌هایی مانند HIV/AIDS) هستند. نکته قابل توجه این است که حتی یک فرد با داشتن تنها یک شریک جنسی نیز ممکن است در معرض ویروس‌های «پرخطر» قرار گیرد.
علائم قابل توجه
در مراحل اولیه، تغییرات پیش‌سرطانی در دهانه رحم (CIN) معمولاً بدون علامت است. اما با پیشرفت بیماری، علائم زیر ممکن است ظاهر شوند مانند:
- افزایش ترشح واژینال غیرطبیعی
- خونریزی بین قاعدگی یا پس از رابطه جنسی
- درد در ناحیه لگن
لازم به ذکر است که علائم فوق می‌توانند به دلایل دیگری نیز رخ دهند؛ بنابراین در صورت بروز هرگونه تغییر غیرعادی، مراجعه به پزشک جهت بررسی دقیق امری حیاتی است.
روش‌های درمان و انتخاب برنامه درمانی
انتخاب روش درمان سرطان دهانه رحم بستگی به مرحله بیماری دارد:
- مراحل اولیه: اگر سرطان تنها به لایه داخلی دهانه رحم محدود باشد، عمل جراحی برای برداشت بافت‌های غیرطبیعی اغلب کافی است.
- مراحل پیشرفته: اگر سرطان به بافت‌های مجاور گسترش یابد، پزشک ممکن است جراحی گسترده ای همراه با پرتو درمانی برای از بین بردن سلول‌های باقی‌مانده تجویز کند.
- متاستاز: اگر سرطان به نقاط دیگر بدن انتقال پیدا کرده باشد، شیمی‌درمانی سیتوتوکسیک به عنوان بخشی از درمان ضروری می‌شود.
با توجه به پیشرفت‌های مداوم در زمینه تشخیص و درمان سرطان، مشاوره با یک متخصص انکولوژی زنان جهت انتخاب برنامه درمانی مناسب و شخصی‌سازی شده بسیار مهم است.
نتیجه گیری
در نهایت، آگاهی از عوامل خطر، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند تاثیر زیادی در کاهش میزان بروز سرطان دهانه رحم داشته باشد. سرمایه‌گذاری در پیشگیری و پیگیری منظم سلامت زنانه، کلید حفظ سلامتی و کیفیت زندگی بهتر است.
منبع: labtestsonline.org.uk